5 elementen

De 5 elementen welke in Tai Chi Tao/Qigong worden onderscheiden

Elk element heeft zijn eigen kenmerken, en heeft een karakteristieke relatie met de andere elementen. Binnen het menselijk lichaam hoort elk orgaan bij één van de 5 elementen. Ook de seizoenen passen bij een element. In het navolgende deel bespreek ik ze alle vijf.

Het element WATER – WINTER,
de natuur rust uit

Het element water is het symbool van de winter; de energie van een zaadkorrel die in de aarde rust: de informatie voor een hele plant zit erin, het is terugkeer naar de bron, het is de energie van wie je in wezen bent en wie je kunt worden; het is de energie van de oude dag; de wijsheid van de oude man of vrouw die het leven geleefd heeft en zich met zijn of haar eigen leven verzoend heeft; de emotie die bij het element water hoort is angst, schrik, maar ook wilskracht.

De “water” organen zijn nieren en blaas, het element manifesteert zich op fysiek gebied in het weefsel, de botten en het merg.

De nieren zijn de opslagplaats van de aangeboren Qi, de Qi die we van ouders meegekregen hebben. Water stroomt door ons lichaam en neemt overal afvalstoffen mee, helpt bij het verteringsproces en zorgt voor een goede controle van temperatuur. Alles in ons lichaam heeft water nodig om te kunnen functioneren. De oren en het zintuig, horen, zijn onderdeel van het element Water. Een verstoring in het waterelement kan angst veroorzaken. 
Wanneer we durven los te laten, als we de kracht van het water volgen, zullen we stil worden. Water is dan ook het element van de stilte en meditatie.

WATER:

·        wordt gedomineerd door Aarde

·        heeft geen problemen met Water

·        is dominant over Vuur

·        wordt gestimuleerd door Metaal

·        stimuleert Hout

de stilte van het Water
In stromend water kan men zich
niet spiegelen, in stilstaand water wel.
Slechts wie innerlijke rust kent,
Kan anderen rust schenken.
~ lao Tseu ~

Het element HOUT – LENTE,
de natuur ontwaakt

Het element hout staat algemeen voor een nieuw begin, een frisse wind in de lente. Het staat voor groei, expansie, creativiteit. Dit element manifesteert zich in de zenuwen en pezen, in de ogen en zien. De organen Lever/galblaas horen ook bij het element Hout.

Hout is de energie van het vroege voorjaar; de energie van een jong plantje dat net boven de grond komt, de energie van een boom die fris blad krijgt; het is ook de energie van een jong kind: een soort vanzelfsprekendheid van ‘hier ben ik, wie maakt me wat’; het is ook de energie van de frustratie van een jong kind dat met grenzen geconfronteerd wordt; als de energie van ‘hout’ gestagneerd raakt gaat de vanzelfsprekendheid van beweging en groei verloren en komt er frustratie voor in de plaats. De emotie die met deze fase samenhangt is boosheid.

HOUT:

·        wordt gedomineerd door het element Metaal

·        heeft geen problemen met het element Hout

·        is dominant over het element Aarde

·        wordt gestimuleerd door het element Water

·        stimuleert Het element Vuur

Het “ZIJN” in de Lente
Kijk eens naar een boom, een bloem, een plant.
Laat je bewustzijn erop rusten.
Wat zijn ze stil, wat zijn ze diep geworteld in ZIJN.
Laat de natuur je leren wat innerlijke stilte is.
~Eckhart Tolle~

Het element VUUR – ZOMER,
de natuur staat vol in bloei

Het element vuur staat algemeen voor bloei, hitte, zomer, het Zuiden. Dit element manifesttert zich in het hart en de dunne darm. Ook bij dit element horen emoties, denk hierbij vooral aan vreugde, blijdschap, lachen. Maar wanneer het element vuur niet in balans is kan men ook verward worden, lijden aan slaaploosheid, nerveus worden en sterk wisselende gevoelens krijgen.

VUUR:

•         wordt gedomineerd door het element Water

•         heeft geen problemen met het element Vuur

•         is dominant over het element Metaal

•         wordt gestimuleerd door het element Hout

•         stimuleert  het element Aarde

De beste manier om vuur te maken met twee stokjes,
is er voor te zorgen dat één ervan een lucifer is.
~Will Rogers, Amerikaans acteur en humorist~

Het element AARDE – NAZOMER,
tijd van warmte en overvloed.

Met het element  Aarde verbinden wij algemeen de nazomer, de tijd van de oogst, van warmte en overvloed in de natuur. De nazomer is de overgangstijd van de yang-fase van de natuur naar de yin-fase. Een periode waarin je de balans op maakt van je leven, tijd voor bezinning.

Een gezond aarde element stelt ons in staat om gedoseerd sympathie te geven en te ontvangen. Wanneer deze uit evenwicht is kan men gaan piekeren en overbezorgd worden. De organen die bij het element Aarde horen zijn de Milt en de Maag.

AARDE:

•         wordt gedomineerd door het element Hout

•         heeft geen problemen met het element Aarde

•         is dominant over het element Water

•         wordt gestimuleerd door het element Vuur

•         stimuleert  het element Metaal

Plots realiseerde ik me dat die kleine,
mooie blauwe 'erwt' de aarde was.
Ik stak mijn duim op, sloot één oog,
en mijn duim bedekte de aarde volledig.
Ik voelde me niet als een reus;
ik voelde me heel, heel klein! 
~Niels Armstrong~

Het element METAAL – HERFST,
tijd om afscheid te nemen van de warmte

Het element Metaal is het symbool voor de herfst, een tijd van afscheid van de warmte. De nazomer beweegt zich naar de herfst. De namiddag gaat over in de avond en de middelbare leeftijd gaat over in de ouderdom. Het gevoel van loslaten en terugkeren naar je bron. De emotie die bij dit element hoort is verdriet en de spijt. Uiting van deze emotie is huilen. De organen bij het element Metaal zijn de Longen en de Dikke darm.

METAAL:

•         wordt gedomineerd door het element Vuur

•         heeft geen problemen met het element Metaal

•         is dominant over het element Hout

•         wordt gestimuleerd door het element Aarde

•         stimuleert  het element Water

Tevredenheid
Roem of gezondheid: Welke telt meer?
Je gezondheid of je welstand: Welke is kostbaarder?
Winst of verlies: Bij welke is er schade?
Als je verlangens groot zijn,
ben je op weg naar buitensporigheid.
Als je veel dingen opbergt,
ben je op weg om veel te verliezen.
Daarom, als je tevredenheid kent,
zal je niet in ongenade vallen.
Als je weet wanneer te stoppen,
zal je geen schade lijden.
En op deze manier kan je het lang uithouden.
~Dao de Jing - de 81 gedichten van Lao-zi ~